Waterroute - Natuurpaden Naturij

Welkom bij de waterroute.

Bij deze route horen de blauwe paaltjes met een paar golfjes erop afgebeeld. Ook vind je op de paaltjes een nummer.

Kom je bij een paaltje? Kijk bij welk nummer je staat en klik op dat nummer op de interactieve kaart.

Vraag 1

Thuis gebruik je drinkwater uit de kraan ook voor wassen, het doorspoelen van de wc en douchen. Als je te veel water gebruikt raakt dit op. Om dat te voorkomen kun je bijvoorbeeld korter douchen.

Wat denk je; hoeveel water kun je besparen door 5 minuten korter te douchen?

A: 13 Liter

B: 25 Liter

C: 42 Liter

D: 61 Liter

Juist! Door vijf minuten korter te douchen bespaar je een heleboel water. In vijf minuutjes douchen kun je ook schoon zijn!

Fout antwoord, probeer het nog een keer.

Vraag 2

Je staat nu bij een grote regenton! Kun je ontdekken hoe er water in de regenton stroomt? Kijk maar eens goed.
Beantwoord nu de volgende vraag.

Hoeveel liter regenwater denk je dat er in de regenton kan?

A: 100 liter

B: 200 liter

C: 300 liter

Juist! In deze regenton kan 200 liter water! Hoe groter de regenton hoe meer water hij opvangt. Wist je dat je met 200 liter water de WC wel 22 keer kunt doorspoelen? Wat denk jij; is dit veel of weinig?

Fout antwoord, probeer het nog een keer.

Vraag 3

Voor je zie je twee minituintjes: kun jij de verschillen benoemen? Wat zie je allemaal?
Beantwoord nu de vraag.

In welke tuin moet het vaakst onkruid gewied worden?

A: De groene tuin

B: De betegelde tuin

Dit was een strikvraag! Wieden kan in beide tuintjes, zoveel als je nodig vindt. Ook tussen de tegels groeit wel onkruid!

Opdracht!

Vul een gieter met water uit de regenton en giet evenveel water over beide tuintjes. Kijk eens goed wat er gebeurd.
Beantwoord nu de vraag.

In welke tuin stroomt het regenwater het snelst weg?

A: De groene tuin

B: De betegelde tuin

Fout! Probeer het nog een keer.

Juist! De aarde zuigt het water op als een spons. Groene tuinen met een bodem van aarde en plantwortels nemen het water goed op. En dit is goed, want in deze vochtige omgeving leven veel planten en dieren.

Tuinambassadeurs

Wil je graag een groenere tuin, maar je hebt nog geen idee hoe je dat moet aanpakken? De Gemeente Smallingerland stelt tuinambassadeurs beschikbaar die jou graag willen helpen met advies voor het vergroenen van jouw tuin. Je kunt je aanmelden via 0512 – 581 234 of gemeente@smallingerland.nl onder vermelding van "Aanvraag tuinambassadeurs".

Vraag 4

Je staat nu voor een vijver met verschillende waterplanten tegen de oever en op het water. Kun jij ze vinden? En weet je wel welke soorten het zijn?
Beantwoord nu de vraag.

Wat zijn de voordelen van planten in de vijver? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk.

A: Ze zorgen voor meer zuurstof in het water.

B: Dieren vinden de planten mooi.

C: Waterdiertjes schuilen tussen of onder de waterplanten voor roofdieren/roofvissen.

D: De waterplanten dienen als voedsel voor sommige vissen.

E: Er zijn geen voordelen: we hebben er alleen maar last van.

Juist!

A. Zuurstof is heel belangrijk, want anders zou er geen leven mogelijk zijn onder water.
C. Tussen waterplanten zijn waterdiertjes minder zichtbaar voor rovers zoals de reiger of de snoek. Ook groeien veel jonge waterdiertjes op in deze schuilplaatsen.
D. Als vissen geen eten kunnen vinden sterven ze. Roofvissen sterven dan ook omdat ze geen prooi meer kunnen vinden.

Fout antwoord, probeer het nog een keer.

Vraag 5

Teveel regen kan overlast veroorzaken. Bij een hoosbui op de weg blijven grote plassen staan omdat het water niet weg kan stromen. Deze weg is dus niet “Waterbestendig”.

De volgende factoren bepalen of een tuin waterbestendig is:

Grond vs. tegels: water blijft op tegels vaker staan, wat overlast geeft. Grond neemt juist water op.
Planten: Planten nemen water op. Hoe meer planten, des te meer water er wordt opgenomen.
Grind/schelpen in plaats van tegels: Water stroomt niet door tegels heen, wel door grind of schelpen.
Vijver/sloot: Een teveel aan water kan sloten/vijvers instromen.

Beantwoord nu de vraag.

Ga in de vlindertuin op zoek naar de genoemde factoren. Is deze tuin 'waterbestendig'?

Nee

Juist! De tuin voldoet aan alle voorwaarden!

Fout antwoord, kijk nog maar eens goed!

Vraag 6

Riet is een oeverplant. Riet wordt voor heel veel gebruikt:

Schuilplaats voor dieren boven en onder water
Bouwmateriaal voor mens en dier (nesten van vogels, daken van huizen, etc.)
Holle stengels zorgen voor zuurstof in het water.
Waterzuivering: rietwortels werken als een filter.
… EN om speelgoed van te maken!

Opdracht!

Zoek een rietstengel met grote bladeren. Breek de stengel onderaan af.

Probeer een rietbootje te maken.

Klaar? Laat nu het bootje varen!

Download Rietbootje Handleiding

Vraag 7

Kijk eens naar het water. Hoeveel verschillende soorten planten zie je in en langs het water?

Zijn het er meer dan 10? Dan is de kans groot dat het water helder is. Dan kunnen hier ook snoeken voorkomen.

Waarom zou je nooit snoeken tegenkomen in sloten zonder waterplanten? Er zijn meerdere antwoorden goed.

A. Ze eten wortels van planten, geen planten betekent geen voedsel.

B. Geen waterplanten betekent troebel water: snoeken hebben helder water nodig om hun prooi te kunnen zien.

C. Snoeken verschuilen zich tussen planten.

B, C Juist! Snoeken zijn roofvissen en jagen met hun ogen. In troebel water zien ze niks. Waterplanten maken het water helder doordat ze het water zuiveren. Bovendien zijn snoeken lui en wachten ze, verscholen tussen de planten, op hun prooi.

Je bent er bijna, er is nog een antwoord goed!

Fout antwoord: snoeken eten geen planten!

Vraag 8

Op deze foto zie je eendenkroos. Een klein drijvend waterplantje waarvan er vaak veel bij elkaar groeien. Zie je eendenkroos in deze vijver?

Als er voedingsstoffen in het water zitten, groeien waterplanten goed. Maar teveel voedingsstoffen betekent dat eendenkroos en algen zo hard groeien dat er geen licht meer in de sloot kan komen. Hierdoor kan er weinig anders meer in de sloot leven.

Wat denk jij? Hoe komen er veel voedingsstoffen in het water?

A: Doordat er veel bladeren in de sloot vallen die verrotten.

B: Doordat er vissen in het water zitten.

Juist! Rottende bladeren zorgen voor veel voedingsstoffen in het water. Dit is voedsel voor het eendenkroos. Veel rottende bladeren kunnen ook zorgen voor een dikke laag slib in de sloot. In dit slib kunnen ook andere afvalstoffen vast gaan zitten.

Juist! Doordat er veel bladeren in de sloot vallen die verrotten.

Fout antwoord, probeer het nog een keer.

Vraag 9

Opdracht!

Zoek het dak met de planten erop.
Tip: kijk richting de ingang van de Naturij.

Het gebouw van NME de Naturij heeft een sedumdak: een dak waarop veel vetplantjes zijn aangeplant. Dit heeft een aantal voordelen:

Het isoleert! In de zomer blijft het lekker koel in het gebouw, en in de winter blijft het langer warm. Dit betekent minder werk voor de airco en de verwarming.
Het verbetert de luchtkwaliteit: er wordt meer co2 en fijnstof opgenomen, waardoor de lucht schoner wordt.
Meer planten betekent ook meer dieren! Deze dieren vinden tussen de planten van het groene dak voedsel of een veilige rustplek.

Verder doet het groene dak ook iets met het water uit een regenbui. Wat denk jij?

A: Het sedumdak houdt water van een regenbui vast.

B: Het sedumdak zorgt dat water van een regenbui zo snel mogelijk van het dak af stroomt.

C: Het sedumdak doet helemaal niks met water van een regenbui.

Juist! En dit is heel nuttig: als er tijdens een stevige regenbui geen water vastgehouden wordt, dan kan het riool overstromen!

Fout antwoord, probeer het nog een keer.

Vraag 10

Mensen maken drinkwater door grondwater te zuiveren. Gebruikt water gaat door de riolen naar de waterzuiveringen. Hier wordt het water gereinigd zodat het geschikt is om terug te stromen naar rivieren en meren.

Schoon water is niet oneindig beschikbaar. We moeten zuinig met ons water omgaan.

Wat denk jij? Hoeveel afvalwater zou er gemiddeld per dag gezuiverd worden in de 27 waterzuiveringen van Friesland?

A: 27.500 m3 afvalwater

B: 275.000 m3 afvalwater

Juist! dit zijn dus 275 miljoen flessen (van 1 liter) water per dag.

Tegenwoordig wordt regenwater en afvalwater steeds vaker gescheiden afgevoerd. Afvalwater gaat via het riool naar de waterzuivering. Regenwater van daken en straten gaat zo naar sloten, meren of zogenoemde wadi’s (waterbergplaats). Regenwater dat direct in de grond zakt wordt grondwater. Drinkwater wordt gewonnen uit grondwater of uit rivieren en meren geschikt gemaakt om te drinken.

Fout antwoord, probeer het nog een keer.

Heb je alle routepunten gehad? Klik dan op de knop.
Of vervolg je route vanaf paaltje 1 tot je alle quiz-vragen gedaan hebt. (knop)

Je hebt het einde van de waterroute bereikt. Super goed gedaan! Je bent nu een echte waterexpert. Maar wat kun je nu zelf doen om wateroverlast tegen te gaan?

Water opvangen in regenton en gebruiken bij bijvoorbeeld het watergeven van de plantjes.
Vijver aanleggen.
Tegels vervangen door planten: zij nemen het teveel aan water sneller op!
Groen dak (vegetatiedak): door een groen dak gaat je dak ook nog eens 2x zo lang mee!
Schone dakgoten om water sneller af te laten stromen (naar bijvoorbeeld een regenton!)

Meer weten? Kijk op bijvoorbeeld vitens.nl of de website van het WWF!

Home

Some description about this section